پرندگان

10 اشتباه متداول در نگهداری از طوطی سانان

1- تماشاچی همیشگی فوتبال

در هنگام پخش مسابقه فوتبال با اشتیاق تمام تخمه آفتابگردان می خورید، اما این اشتیاق حداکثر 90 دقیقه ادامه دارد و یقینا اگر دو مسابقه پشت سر هم باشد، کم کم تا یک ماه از تخمه متنفر می شوید…اما طوطی ها، این تماشاچیان همیشگی فوتبال، به جبر صاحبان خود، همیشه در حال تناول تخمه آفتاب گردان هستند! استفاده از تخمه آفتاب گردان به عنوان غذای اصلی طوطی ها، یکی از متداول ترین اشتباهاتی است که صاحبان طوطی مرتکب آن می شوند. طوطی ها برای حفظ سلامت و زیبایی به رژیم غذایی کامل و سالمی نیازمند اند. ترکیبی از انواع دانه ها، میوه ها، سبزیجات، استخوان، تخم مرغ، مکمل های غذایی ویژه پرندگان و در نهایت آفتاب گرفتن کافی، عواملی است که می تواند مشکلات تغذیه ای و بروز کمبود های ویتامینی و مینرالی را در طوطی ها به حداقل برساند. استفاده از تخمه آفتاب گردان نه تنها تامین کننده نیازهای اولیه بدن نیست، بلکه مشکلاتی همچون چاقی (به دلیل روغن موجود در تخمه آفتابگردان) و بی میلی به دیگر مواد غذایی را به همراه خواهد داشت. پس از همین امروز در تصحصح رژیم غذایی پرنده خود بکوشید و با صبر و شکیبایی کم کم او را به خوردن مواد غذایی دیگری نیز عادت دهید. البته ایجاد تنوع غذایی به معنی خوراندن کلیه خوراکی های موجود به پرنده نمی باشد. برخی مواد غذایی مثلا نمک و ادویه، روغن، شکلات، میوه آووکادو و… برای طوطی ها زیان آور است.

2- قهوه خانه  

شاید بسیاری از قهوه خانه ها در محیطی پر درخت و جنگلی بنا شده باشند، اما الزاما هر آنچه در این قهوه خانه ها سرو می شود سازگار با ذات جنگل نشینان نیست! بسیار دیده می شود که برخی افراد به طوطی خود چای سرد شده، نوشابه و… می دهند. شاید پرنده شما نیز از این نوشیدنی ها استقبال کند اما مسلما این استقبال مجوز ادامه این اشتباه نیست. همانطور که بارها شنیده ایم، نوشیدن چای در انسان می تواند موجب کمبود آهن شود. این مسئله در طوطی ها نیز کاملا صادق است، تا بدان حد که روش درمان طوطی هایی که دچار افزایش آهن (هموکروماتوز) می باشند خوردن چای است. از طرفی سرد بودن چای برای ما انسانها معنی متفاوتی با پرندگان دارد. چه بسا چایی که از نظر ما سرد شده است موجب ایجاد جراحت در دهان، مری و چینه دان پرنده شود. درباره نوشابه های گازدار نیز خود قضاوت کنید، قطعا مضرات خوردن این نوشیدنی ها نیاز به بحث کارشناسانه ندارد!

3- دارالتادیب

شاید با زور و تله و طعمه و پول بتوان یک طوطی را از جنگل های آن سوی دنیا به خانه خود کشاند اما با هیچ ترفندی به جز محبت و تحمل و تشویق نمی توان دل یک طوطی را شکار کرد. طوطی ها و به ویژه طوطی های بزرگ جثه ای همچون طوطی های خاکستری (کاسکو)، نسبت به اعمال مستبدانه از جانب صاحب خود حساس اند و علیرغم تصور صاحبان خود، در صورت مواجهه با این گونه رفتارها نتایج معکوسی همچون عدم دست آموز شدن، عدم اعتماد دائمی و گاهی تهاجم را بروز خواهند داد. اگر می خواهید طوطی خود را دست آموز کنید همواره باید تا آنجا پیش روید که پرنده دچار هیچ گونه تشویشی نشود. اگر در فاصله یک متری او موجب جیغ کشیدنش می شوید فاصله خود را بیشتر کنید، اگر در هنگام نزدیک شدن به او، با دیدن دستان شما دچار وحشت می شود، دستان خود را در پشت بدن پنهان کنید. به طور کل در هنگام دست آموز کردن یک طوطی همواره این جمله را مد نظر قرار دهید: خانه شما دارالتادیب نیست و این شما نیستید که تصمیم می گیرید، طوطی است که باید به شما اجازه بدهد، هر کجا تصمیم و خواست شما حاکم شد، یک قدم از پرنده خود دور تر شده اید.

4- موشک جواب موشک

اگر طوطی ها جیغ نمی زدند، شاید امروزه جای سگ ها را در خانه انسان ها گرفته بودند. انس و الفت و استعداد خارق العاده طوطی ها در یک سو و جیغ های ناخوشایند و گوش خراش اکثر آنها در سویی دیگر، ترکیب پیچیده ای را به نام “طوطی های خانگی” ساخته است. اما مسئله این است: آیا فقط طوطی شماست که مسبب این جیغ هاست؟ خیر! تجربه ثابت کرده است که بسیاری از جیغ کشیدن ها ناشی از رفتارها و واکنش های نامناسب صاحبان طوطی هاست. چه رفتارهایی؟ بی توجی بیش از حد از یک سو، و توجه و واکنش های جذاب از سوی دیگر! وقتی شما نسبت به طوطی خود بی تفاوتید او برای جلب توجه شروع به جیغ زدن می کند، و وقتی شما به قصد ساکت کردن او بر سرش فریاد می زنید و واکنش های تند نشان می دهید و در حقیقت موشک به جای موشک رها می کنید، او از اینکه توجه شما را به خود جلب کرده است بسیار بسیار لذت می برد! پس همیشه او جیغ می زند تا شما فریاد بزنید و او احساس کند که مورد توجه است. برای ساکت کردن طوطی خود بهتر است او را به حال خود رها نکنید و از طرفی فقط مواقعی به او توجه کنید که اعمال ناشایستی مانند جیغ زدن یا ریختن غذا را انجام نمی دهد. بدین روش پرنده می آموزد که جایزه ساکت بودن “مصاحبت” است.

5- حمام عروس

برخی با افتخار از اشتباهات خود حرف می زنند و نمی دانند این اشتباهات عواقب عذاب آوری را برای پرنده و صاحب خود به همراه خواهد داشت. یکی از این اشتباهات شستن پرنده زیر دوش آب و با استفاده از شوینده هایی همچون شامپو است که متاسفانه در بین بسیاری از دارندگان طوطی های بزرگ دیده می شود. قطعا این حمام عروس علاوه بر احتمال وقوع مسمومیت (به دلیل قابلیت جذب بالای پوست در پرندگان)، می تواند شرایط را برای وقوع مشکلات پوست و پر نیز فراهم سازد. اگر از تغییر فلور پوست و وقوع عفونت های پوستی، تخریب پرها به دلیل مواجهه با مواد شیمیایی و اصطکاک ناشی از شستشو نیز چشم پوشی کنیم، هرگز نمی توان از خشکی پوست، خارش و نتیجتا افزایش احتمال پرکنی و ختی آسیب رسانی به پوست توسط خود پرنده چشم پوشی کرد. برای شستن طوطی ها استفاده از یک آب پاش و آب گرم (نه داغ) کافی است، البته استفاده از همین روش نیز فقط در فصول گرم و آن هم در محیط های دور از پنجره، کولر و دیگر خنک کننده ها توصیه می شود.

6- تالار عروسی

آیا تا کنون فکر کرده اید که قبل از کشف آیینه طوطی ها هر روز صبح صورت خود را چگونه مشاهده می کردند؟! جواب این سوال نامشخص است اما به لطف بشر هوشمند امروزه آیینه کار را برای طوطی ها آسان کرده است. پس از سپری شدن حمام عروس (بند پیشین)، طوطی به قفسی آورده می شود پر از آینه ها و زنگوله های قد و نیم قد که به حق در جلال و شکوه کم از تالار عروسی ندارد! اما همواره اختراعات انسان عوارض ناخوشایندی را نیز به همراه دارد. چه بسا طوطی هایی که در این تالار پرشکوه در هنگام بازی با آینه دچار زخم های شدید شده اند و چه بسیار طوطی هایی که به دنبال بلع گوی داخل زنگوله ها انسداد دستگاه گوارش و یا مسمومیت با فلز مربوطه را تجربه کرده اند. پس اگر می خواهید قفس طوطی خود بیارایید، از اجسام طبیعی (مثلا چوب، میوه ی کاج و…) و یا از آینه های استیل و دیگر اسباب بازی های استاندارد و مخصوص طوطی ها استفاده کنید.

7- سلول انفرادی

طوطی ها کفش نیستند که بتوان آنها را دوتا دوتا در جعبه هایی به ابعاد خودشان نگهداری کرد. آن چیزی که معمولا دارندگان طوطی از آن به عنوان قفس یاد می کنند بیشتر شبیه به یک سلول انفرادی است. چگونه انتظار دارید خانه یک پرنده از وسعت یک جنگل تا حد یک قفس 40-50 سانتی متری تنزل پیدا کند و باز هم طوطی سرحال و سالم باقی بماند؟ بسیار شنیده می شود که اگر طوطی را در قفسی کوچک محبوس کنید پرنده از فرط خستگی و کسالت زبان به سخن می گشاید و یک شبه چند مثنوی از مولوی را از بر می خواند! خوب پس امتحان کنید! اما احتمالا اولین مثنوی که روایت خواهد کرد مثنوی “طوطی و بازرگان” است!

8- نشیمنگاه

به جز مبل و صندلی و راحتی و تخت خواب، قطعا چندین و چند مدل نشمنگاه دیگر نیز برای ما انسان ها طراحی شده است اما با این حال، شیوع مشکلات دست و پا و کمر بیداد می کند. حال از طوطی های بیچاره ای که کل شبانه روز خود را بر روی میله های سقف قفش سپری می کنند و فقط در هنگام تغذیه روی چوب نشیمنگاه داخل قفس می نشینند و پس از سیر شدن، از ترس بسته شدن درب قفس، به سرعت آنجا را ترک می کنند و دوباره خود را به میله های سقف می رسانند چه انتظاری می توان داشت؟ اگر می خواهید راه رفتن طوطی تان از آنچه در حالت طبیعی می بینید خنده دار تر (و البته تاسف برانگیز تر) نشود، در خارج از قفس، نشیمگاهی با چوب های طبیعی درختانی که از غیر سمی بودنشان اطمینان دارید تهیه کنید و چوب های داخل قفس را نیز با چوب های مناسب جایگزین کنید.

9- مطالعه آزاد

تا دیروز روزنامه های خوانده شده را راهی سطل زباله می کردید و حال که طوطی خریده اید آن را برای کف قفس نگه می دارید. به این می گویند استفاده بهینه از مواد غیر قابل استفاده. اما کمی صبر کنید! شاید اینبار ضرر اینکار بیش از منفعت آن باشد. چرا؟ خوب به دلیل نوشته های موجود در روزنامه! البته نه به این دلیل که ممکن است زبان طوطی شما پس از خواندن فجایع صفحه حوادث بند برود! بلکه به دلیل جوهر به کار رفته در نوشته ها و تصاویر موجود در روزنامه. طوطی شما دیر یا زود یاد می گیرد که از پاره کردن و جویدن روزنامه های کف قفس لذت ببرد و این مسئله می تواند مسمومیت های حاد و یا مزمنی را به همراه داشته باشد (به دلیل ترکیبات موجود در جوهر). پس روزنامه های خوانده شده را از این پس به سطل زباله بازیافت بریزید و برای کف قفس طوطی خود از کاغذ های کاهی و ارزان قیمتی که فاقد نوشته می باشند استفاده کنید.

10- سیزده به در

آیا می دانید تا به امروز نحسی سیزده به در گریبانگیر چند تن از دارندگان طوطی شده است؟! قطعا تعداد آنها قابل شمارش نیست چون اغلب دارندگان طوطی اهل دل اند و دوست دارند در هنگامی که خود از طبیعت لذت می برند طوطی خود را نیز در این لذت سهیم کنند. پس همراه با فلاسک و زیرانداز و منقل، طوطی خود را نیز به دل طبیعت می برند و گمان می کنند که چون پرندشان دست آموز است و یا پرهایش چیده شده، امکان فرار کردن آن وجود ندارد. اما گاه با عبور ناگهانی اولین اتومبیل و یا وزیدین اولین باد شدید، چهره اعضای خانواده دیدنی می شود که با حسرتی عمیق و چشم هایی اشک آلود، به طوطی عزیزشان که در آسمان در حال پرواز کردن و دور شدن است خیره مانده است. همیشه به این نکته توجه کنید که اکثر پرنده ها  با بال های قیچی شده نیز قادر اند در صورت وجود جریان هوای مناسب، مسافت زیادی را پرواز کنند و دستی ترین طوطی ها نیز ممکن است به دلیل ترس از عوامل گوناگون، ناخواسته و بر حسب غریزه، اقدام به پروازهای بی بازگشت کنند که عاقبت اکثر این پروازها به گرسنگی، سرما زدگی و گاه مرگ پرنده منجر خواهد شد. پس هرگز طوطی خود را در محیط های باز و ناشناس از قفس بیرون نیاورید.